براي انجام پايان نامه در قدم اول بعد از انتخاب موضوع ميبايست مقالات داخلي و خارجي خوانده شود. براي دسته بندي و خواندن مقاله برای پایان نامه ابتدا بايد به دنبال مقالات فارسي و خارجي باشيد كه مسقيم به موضوع اصلي پايان نامه شما ميپردازد. براي دانشجويان ارشد تأكيد مي شود كه فقط به دنبال موضوعي براي پايان نامه باشند كه مقالات مستقيم براي آن ها وجود داشته باشد. دسته دوم مقالاتي هستند كه به صورت غيرمستقيم به موضوع شما ربط پيدا مي كنند.يعني ارتباطي بين آن ها با موضوع شما وجود دارد. اغلب وقتي بايد سراغ مقالات غيرمستقيم برويد كه براي موضوع انتخاب شده شما مقاله مستقيم وجود نداشته باشد. در انتخاب موضوع پايان نامه بايد نهايت دقت را انجام دهيد. مدت زمان در انجام پايان نامه را در نظر بگيريد و بعد موضوع را انتخاب كنيد. انتخاب موضوع پايان نامه يكي از مهم ترين مراحل انجام پايان نامه است. اگر موضوع بد انتخاب شود شما را تا آخر پايان نامه درگير خود خواهد كرد.در ادامه نكات مهم جهت انتخاب موضوع پايان نامه آورده شده است. ما برای انجام فصل دوم پایان نامه ، دو نوع مقاله داریم ، یکی سری مقالات هستند که به صورت مستقیم عنوان را به ما می دهند و دقیقا در مورد همان عنوان یا موضوع پایان نامه ما هستند و یک سری مقالات هم هستند که به صورت غیر مستقیم به اون موضوع می پردازند. اگر درباره موضوع شما مقالات مستقیم وجود دارد بهتر است به مقالات مستقیم رجوع کنید ولی اگر موضوع شما پیچیده است باید به سراغ مقالات غیر مستقیم بروید. شما باید مقالات غیر مستقیم را به موضوع اصلی خودتان ربط بدهید و بیشتر پایان نامه های دکترا به این سمت میروند ولی در پایان نامه ارشد چون وقت زیادی ندارید نباید به سراغ موضوعات پیچیده بروید که نیاز به مقالات غیر مستقیم نباشد.
انتخاب موضوع پایان‌نامه از اولین و اصلی‌ترین اقدام دانشجو جهت شروع هر پایان‌نامه است. اگر عنوان پایان نامه مناسب نباشد هر چه قدر دانشجو در ادامه تلاش بیشتری هم انجام دهد به آن موفقیت بالادست پیدا نخواهد کرد. اولویت اصلی عنوان پایان نامه، کاربردی بودن آن در جامعه است. موضوعی که کاربردی نباشد اغلب با انگیزش و جذابیت کمتری روبرو می‌شود. اما هدف از کاربردی بودن این نیست که این موضوع در حال حاضر در کشور ما اجرایی باشد. در انجام پروپوزال پس از گرفتن واحد پایان‌نامه در آن ترم می‌بایست در اولین و مهمترین قدم باید به دنبال استاد راهنما خوب، بااخلاق و باسواد باشید. انتخاب استاد راهنما در انجام پایان‌نامه بسیار بااهمیت است چراکه شما باید تا آخر جلسه دفاع در طول چندین ماه با آن در ارتباط باشید. بعضی از اساتید، خودشان موضوع موردنظر را برای دانشجو مشخص می‌کنند و اغلب از دانشجو می‌خواهند که تحقیق کنند و موضوع موردنظر خود را اعلام کنند و ممکن است استاد راهنما حیطه و زمینه‌ای که می‌خواهد دانشجو در آن زمینه موضوع خود را انتخاب کند را به دانشجو بگوید.
پس‌ازاین مرحله شما باید به دنبال انتخاب موضوع باشید که مهمترین شروع اقدام عملی دانشجو است. موضوع و عنوان اصلی شما بسیار مهم است چون‌که شما هر کاری تا آخر می‌خواهید انجام دهید بستگی به موضوع انتخابی شما دارد. عنوان پایان‌نامه خود را با توجه به معیارهایی مانند نیاز و شکاف جامعه، مشکلات ایجادشده در پروژه ، جامعه و موضوع و مشکلاتی باشد که بتوان آن‌ها را در عمل اجرا نمود. در اختیار داشتن امکانات تحقیق نظری و عملی، داشتن دانش و علاقه در زمینه موردنظر، آینده شغلی و مواردی از این قبیل انتخاب کنید. موضوعی که انتخاب می‌کنید باید جدید باشد و نباید درگذشته انجام‌شده باشد. معنای جدید بودن این نیست که اصلاً قبلاً کسی در این موضوع کارنکرده باشد چون در واقعیت هم چنین موضوعی وجود نخواهد داشت، بلکه می‌تواند موضوع موردنظر درروش انجام خود و ابزار تجزیه‌وتحلیل خود جدید باشد یا از دیدگاهی جدید به آن موضوع بپردازی. یکی از راه‌های مشخص شدن عدم تکراری بودن موضوع پایان‌نامه ثبت موضوع در سایت‌های مشخص شد (مانند ایران داک یا گنج دانش) است. آیا برای انتخاب موضوع پایان نامه به مشکل خورده اید؟ آیا نمی دانید برای انتخاب موضوع چیکار کنید؟ آیا استاد راهنما کمکی برای انتخاب موضوع نمی کند؟ اگر با این مشکلات روبرو هستید حتما این مقاله را بخوانید و نکات آن را اجرا کنید تا بتوانید موضوع مناسب و خوبی برای پایان نامه خود انتخاب کنید. اهمیت انتخاب موضوع برای انجام پایان نامه از ارزش بسیار بالایی برخوردار است. انتخاب موضوع پایان نامه یکی از مهم ترین مراحل انجام پایان نامه ارشد و دکتری می باشد که برای انتخاب موضوع پایان نامه می بایست مراحلی را انجام دهید. دوستان عزیز برای انجام هر کاری نیاز به یک سری اقدامات داریم و با نشستن و نگاه کردن شما نمی توانید موضوع برای پایان نامه خود مشخص کنید. بعضی از دانشجویان هم برای اینکه کار خود را راحت کنند به دنبال این هستند که استاد راهنما یا مشاور برای آن ها موضوع انتخاب کند. برای انتخاب موضوع شما باید ابتدا با استاد راهنما خود مشورت کنید، دقت کنید در مورد انتخاب موضوع با استاد راهنما و مشاور خود مشورت کنید. چرا باید با استاد راهنما مشورت کنم؟ چون بسیاری از اساتید ما فقط در حیطه های موضوعی که خودشان تسلط دارند، تمایل به همکاری دارند یا دانشجو قبلی آن ها موضوعی را تا جایی جلو رفته و آن ها از شما می خواهند ادامه آن موضوع را انجام و توسعه دهید. پس از مشورت اولیه با استاد راهنما شما باید گام های زیر را برای انتخاب موضوع پایان نامه انجام دهید.
۱-مشخص کردن موضوعات مورد علاقه خود و استاد راهنما
۲-خواندن مقالات فارسی و گرفتن مقالات فارسی داخلی که شامل مقالات کنفرانسی معتبر و مجلات علمی و پژوهشی می شود.
۳- خواندن حداقل چکیده مقالات فارسی
۴- مشخص کردن حیطه کار از طریق مقالات فارسی
۵- دریافت و خواندن مقالات انگلیسی و ترجمه آن ها ، در این مرحله لازم نیست تمام مقالات را بخوانید، ابتدا چکیده انگلیسی را باید ترجمه کنید و سپس اگر موضوع خوبی برای شما بود می توانید آن مقاله را به عنوان مقاله BASE انتخاب کنید و جلو بروید.
۶- داشتن حداقل یک الی دو مقاله انگلیسی BASE و چندین مقاله فارسی برای ادامه و شروع کار پایان نامه الزامی است.
۷- انتخاب موضوعات پایان نامه و مقاله BASE برای آن
۸- ارسال و گذاشتن جلسه با استاد راهنما در مورد انتخاب موضوع پایان نامه و ارائه مقاله های شبیه به آن
۹- مشخص کردن نوآوری موضوع پایان نامه نسبت به پژوهش ها و مقالات پیشین
۱۰-مرحله بعدی این است که شما مشخص کنید این موضوع پایان نامه را با چه روش و با چه نرم افزاری می خواهید انجام دهید.
۱۱-در انتخاب روش تحقیق پایان نامه و انتخاب نرم افزار برای تجزیه و تحلیل دقت زیادی کنید چون همه روش ها و همه نرم افزارها برای هر موضوعی کاربرد ندارد.
۱۲-حداقل یک مقاله خوب می بایست با این روش انجام شده باشد و آن را با کمک استاد راهنما مشخص کنید.
۱۳-اگر استاد راهنما شما باهاتون همکاری نمی کنه می بایست از فردی متخصص برای انتخاب موضوع و همچنین انتخاب روش تحقیق استفاده کنید. بعضی از دوستان منتظر استاد می مانند و باید بهتون بگم فقط وقتتان تلف می شود اگر منتظر نظرات استاد هستید.
دوستان تمام مراحل گفته شده برای انتخاب موضوع پایان نامه حاصل تجارب نگارش و تدریس روش های تحقیق برای پایان نامه های ارشد و دکتری در ایران می باشدو شما نمی توانید با قوانین اروپا، کانادا و آمریکا برای انجام پایان نامه در ایران استفاده کنید وموفق شوید. تمام نکات گفته شده بومی سازی مسائل پایان نامه برای ایران و ارتباط با اساتید دانشگاه های مختلف ایران است.
یکی از مهم ترین مطالب برای دانشجویان ارشد و دکتری پس از انتخاب موضوع پایان نامه، تشخیص تکراری بودن موضوع پایان نامه است. برای اینکه انرژی و وقتتان بر سر یک موضوع تکراری هدر نرود، باید قبل از هر اقدامی مطمئن شوید که در حوزه مورد نظر شما هیچ پایان نامه مشابه دیگری قبلا کار نشده باشد. انجام این کار از ضروری ترین مطالب برای شروع انجام هر پایان نامه است. موضوع پایان نامه باید نسبت به دیگر پایان نامه ها جدید و نوآوری داشته باشد.
حالا این نوآوری در انجام پایان نامه می تواند شامل توسعه مقالات دیگر باشد. یا تغییر در روش تحقیق بر مبنای علمی داشته باشد. برای تأیید هر پروپوزال در هر دانشگاه بعد از تأیید استاد راهنما حتما باید آن موضوع به تصویب شورا هیئت علمی رشته خود در دانشگاه شود. پس از تأیید موضوع توسط شورای دانشگاه باید تکراری بودن موضوع را در سایت های معتبر علمی مانند ایران داک بررسی کنید. در حقیقت تشخیص تکراری بودن موضوع پایان نامه، این است که چطور از بین هزاران پایان نامه‌ای که در طی سال‌ها در ایران نوشته شده است، یک موضوع جدید پیدا کنیم؟
مراحل عدم تکراری بودن موضوع
برای رسیدن به پاسخ این روال روش‌ها و راهکارهای کاربردی ارائه شده‌اند. در ادامه با کلیک کردن روی آدرس زیر می توانید مراحل عدم تکراری بودن موضوع در سایت اصلی ایران داک به صورت زیر می باشد:
کلیک روی آدرس سایت زیر :
پس از رفتن به سایت ایران داک در پایین صفحه طبق شکل زیر روی گزینه پیشینه پژوهش(سامانه پیشینه پژوهش) کلیک کنید:
بعد از مرحله قبل گزینه ورود به سامانه زیر برایتان باز می شود و دقت کنید اگر ایمیل و گذرواژه خود را بزنید. بعدا این موضوع برای شما انتخاب می شود. یعنی مختص نام و نام خانوادگی شما می باشد. اگر یکبار یک موضوعی را با اسم خود ثبت کردید در دفعه بعد اگر فامیل شما پسوند دارد در دفعه بعدی آن پسوند را اضافه یا کم کنید تا بتوانید موضوع دیگر خود را ثبت کنید.
معمولا پس از یک تا سه روز کاری جواب تکراری بودن یا عدم آن برای شما می آید. که نشان می دهد در این حوزه چه پایان نامه هایی تا الان کار شده است. اگر عینا موضوعی شبیه شما باشد شما باید آن موضوع را تغییر دهید. همچنین در آخر پایان نامه هم شما باید پایان نامه یا رساله خود را در سایت ایران داک ثبت کنید.
در مرحله اتمام پایان نامه شما برای ثبت پایان نامه خود باید روی ایکن ثبت (سامانه ملی ثبت پایان‌نامه، رساله و پیشنهاده) می زنید و پایان نامه خود را در آن جا بارگذاری می کنید که دانشجویی دیگر این پایان نامه را انجام ندهد.
مقالات مشابه با این مقاله:
نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان
