تعطیلی دانشگاهها به دلیل شیوع کووید-۱۹ علاوه بر این که علامت سوال بزرگی درخصوص ادامه برگزاری کلاسها و زمان پایان ترم تحصیلی ایجاد کرد؛ دانشجویان ارشد و دکترا را در نحوه برگزاری جلسه دفاع پایاننامه دچار سردرگمی کرد و بدین ترتیب چندی بعد از شیوع کرونا هر دانشگاهی جزئیات دفاع از پایاننامه را در روزهای خانهنشینی و مجازی با هماهنگی استادان و دانشجویان اعلام کرد. به گزارش ایسنا، https://www.isna.ir/news/99012916948/ یکشنبه ۴ اسفند دانشگاهها و مدارس شهر تهران به دلیل شیوع کرونا تعطیل شد. روزهای بعد دانشگاههای شهرستانها نیز تعطیل شدند و به دانشجویانی که در نوبت دفاع از پایاننامه بودند نیز افزوده شد. محمود نیلی محمود آبادی رئیس دانشگاه تهران در گفت وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره آموزشهای مجازی دانشگاه تهران با توجه به شیوع کرونا بیان نمود: در دانشگاه تهران خیلی از دروس را به شیوه الکترونیکی ارائه کردیم و و امیدواریم این شیوه را باز هم ادامه دهیم؛ در شرایط فعلی مسئله فقط دروس عملی است که باید برای آنها فکری بکنیم. رئیس دانشگاه تهران در ادامه در واکنش به این موضوع که در فضای مجازی مسائلی درباره حذف ترم تحصیلی مطرح شده است گفت: دانشجویان مطمئن باشند که ترم تحصیلی حذف نخواهد شد. در دانشگاه تهران حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد دروس به صورت مجازی ارائه شده است. نیلی محمود آبادی گفت: برای تعطیلات بعد از ۲۰ فروردین برنامه ریزی خواهیم کرد؛ کسانی که بخواهند از پایان نامه خود دفاع کنند با رعایت تمهیدات و اصول میتوانند از پایان نامه خود دفاع کنند. دانشجویان با رعایت مسائل لازم حتی میتوانند جلسه دفاع پایان نامه خود را به صورت حضوری نیز برگزار کنند. نیلی محمود آبادی در ادامه تصریح کرد: با وجود تعطیلی دانشگاه امکان برگزاری جلسه دفاع پایان نامه به صورت حضوری وجود دارد، ولی در مواد استثناء این افراد باید درخواست خود را به دانشگاه بدهند. به دلیل شیوع کرونا در کشور تمامی دانشگاهها از هفته اول اسفند ماه تعطیل شده اند و این تعطیلی بر اساس آخرین تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا وزارت بهداشت تا ۲۰ فروردین ادامه دارد. اکثر دانشگاههای کشور برای جلوگیری از ایجاد وقفه در ارائه دروس به آموزش مجازی روی آورده اند. دانشگاه امیرکبیر نیز در ابتدای تعطیلی دانشگاهها اعلام کرد اگر دانشجویی میخواهد جلسه دفاع خود را برگزار کند تا هشتم اسفند ماه با رعایت نکات بهداشتی و در صورت توافق با استادان راهنما و هیئت داوران میتواند این کار را انجام دهد. روز بعد، معاون آموزشی دانشگاه تهران و معاون پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس نیز اعلام کردند که اگر دانشجو آمادگی داشته باشد ما موظفیم جلسه دفاع از پایان نامه و یا رساله دکترا را با حضور اساتید برگزار کنیم.
طبق گزارش خبر ایرنا از دانشگاه تهران: حذف ترم تحصیلی بلامانع است.
تهران – ایرنا – معاونت آموزشی دانشگاه تهران گفت: حذف ترم تحصیلی با احتساب در سنوات مطابق با مقررات آموزشی دانشگاه بلامانع است و دانشجوی متقاضی باید تا پایان اردیبهشت ماه ۹۹ مدارک لازم را ارسال کند. معاونت آموزشی دانشگاه تهران امروز سه شنبه در بخشنامهای دستورالعمل آموزش برای نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ را ابلاغ کرد. در این بخشنامه آمده است: با توجه به شرایط کنونی کشور به دلیل شیوع بیماری کرونا، به منظور تداوم برگزاری کلاسها و ارائه تسهیلات لازم به دانشجویان، این دستورالعمل با مشارکت اعضای شورای آموزشی دانشگاه تدوین و برای اجرا ابلاغ میشود. دراین اطلاعیه درباره بلامانع بودن حذف ترم تحصیلی برای دانشجویان تاکید شد: حذف ترم «بدون احتساب در سنوات» با درخواست دانشجو و ارائه مدارک و مستنداتی که از طریق پست الکترونیکی مذکور ارسال میشود و در ادامه با تأیید کمیسیون موارد خاص دانشگاه امکانپذیر است. البته حذف ترم برای دانشجویانی که در سنوات اضافی و ارفاقی در حال تحصیل هستند مجاز نیست. اما دانشجویانی که به دلایلی خارج از اراده خود نتوانستهاند از این فرصت استفاده کنند، درخواست خود را همراه مدارک و مستندات لازم از طریق پست الکترونیکی ارسال کنند تا پس از بررسی و تأیید کمیسیون موارد خاص دانشگاه حذف ترم برای این دانشجویان نیز قابل اجرا شود.
وزارت علوم تکلیف وضعیت پایان نامه ها را کمی روشن کرد؟
اطلاعیهها و مصاحبههای مختلف مسئولان دانشگاههای مختلف درباره برگزاری جلسات دفاع ادامه داشت تا این که نهایتا، معاون آموزشی وزارت علوم اواخر اسفند ماه درباره جلسات دفاع دانشجویان تحصیلات تکمیلی گفت: در مورد آن دسته از دانشجویان تحصیلات تکمیلی که پیش از بروز وضعیت فعلی، به تأیید استاد راهنما آمادگی دفاع داشتهاند، اما به دلیل حفظ بهداشت و سلامت عمومی، جلسه دفاع آنها برگزار نشده است، با توجه به اهمیت و حساسیت تاریخ دانشآموختگی باید در اسرع وقت، به روش «الکترونیکی»، «حضوری» یا «نیمهحضوری» با مراعات همه شروط و ضوابط برگزاری جلسه دفاع، تحت نظارت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اقدام شود.
اینها گزارههایی است که در اطلاعیه ۱۲ فروردین وزارت علوم نیز مجددا ذکر شد. به نظر میرسد، اطلاعیه وزارت علوم تا حد زیادی دست دانشگاهها را در خصوص انتخاب نحوه برگزاری جلسات دفاع باز گذاشته است.
برخی دانشگاهها پس از اطلاعیه وزارت علوم، در اطلاعیههایی تدابیر خود را برای برگزاری جلسات دفاع پایاننامه اعلام کردند. دانشگاه تربیت مدرس ۱۸ فروردین ماه اعلام کرد تمامی جلسات از جمله جلسه سمینار شش ماه دانشجویان دکتری، تصویب پروپوزال دانشجویان ، پیش دفاع دانشجویان دکتری، دفاع نهایی دانشجویان دکتری و دفاع نهایی دانشجویان کارشناسی ارشد میتواند به صورت الکترونیکی یا در شرایط خاص با رعایت کلیه ملاحظات ابلاغ شده در حوزه شیوع کرونا نیمه حضوری برگزار شود. این دانشگاه در روزهای بعد اعلام کرد که نخستین دفاع مجازی رساله دکترای مربوط به دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس به صورت مجازی روز شنبه ۲۳ فروردین برگزار میشود.
رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز اعلام کرد دفاع پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد به نحوی خواهد بود که در جلسه دفاع دانشجو و استاد راهنما حضور داشته باشند اما داوران می توانند به صورت مجازی در جلسه حضور داشته باشند همچین حضور مدعوین و پذیرایی نیز در جلسات دفاع پایان نامه ها ممنوع شده است.
معتمدی درباره برگزاری جلسات دفاع دانشجویان دکتری گفت: برای دفاع از رساله های دوره دکتری نیز توصیه کردیم که دفاع به زمانی منتقل شود که شرایط بهتر شده باشد اما اگر برای دفاع از رساله اضطرار وجود داشت، برخی داوران می توانند به صورت مجازی در جلسه دفاع حضور داشته باشند.
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی هم اعلام کرده است که در ﻣﻮرد دﻓﺎﻋﯿﻪﻫﺎ ﺗﺮﺟﯿﺢ آن است ﮐﻪ ﺟﻠﺴﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻀﻮری و در اوﻟﯿﻦ زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﭘﺎﯾﺎن ﺷﻬﺮﯾﻮر ﺑﺮﮔﺰار ﺷﻮﻧﺪ. ﻣﺴﺎﻋﺪتﻫﺎی ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻻزم ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ از ﻃﺮف آﻣﻮزش داﻧﺸﮕﺎه ﺑه عمل میآید. در ﻣﻮارد ﺧﺎص و ﺿﺮوری، ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺷﻮرای داﻧﺸﮑﺪه و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ داﻧﺸﮕﺎه، ﺑﺮﮔﺰاری ﺟﻠﺴﻪ دﻓﺎع ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﺣﻀﻮری ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﮐﻠﯿﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﺠﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. در اﯾﻦ ﺣﺎلت، ﺟﻠﺴﻪ دﻓﺎع ﻏﯿﺮﺣﻀﻮری ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ آﻣﻮزش اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ داﻧﺸﮕﺎه و ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ ﺑﺮﮔﺰار و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺿﺒﻂ ﺟﻠﺴﻪ و اراﺋﻪ آن ﺑﻪ آﻣﻮزش داﻧﺸﮑﺪه ﻧﯿﺰ اﻗﺪام ﺷﻮد. ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ آﻣﻮزش داﻧﺸﮑﺪه، راﻫﻨﻤﺎﯾﯽﻫﺎی ﻻزم را در اﯾﻦزﻣﯿﻨﻪ به عمل ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد. این دانشگاه در اطلاعیهای درباره دانشجویانی که باید تا پایان اسفند دفاع میکردند اعلام کرده است: ﺟﻠﺴﻪ دﻓﺎع از ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪی ﮐﻪ ﻣﺠﻮز دﻓﺎع ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ را داﺷﺘﻪ وﻟﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ دﻓﺎع ﻧﺸﺪهاﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﺣﻀﻮری و ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﻗﺒﻞ ذﮐﺮ ﺷﺪ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﮐﺴﺐ آﻣﺎدﮔﯽﻫﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﺑﺮﮔﺰاری دﻓﺎﻋﯿﻪﻫﺎی ﻏﯿﺮﺣﻀﻮری در ﻣﻮارد ﻣﻘﺘﻀﯽ، ﺑﺮﮔﺰاری دﻓﺎﻋﯿﻪ در ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮐﺎر داﻧﺸﮕﺎه ﭘﺲ از ﺗﻌﻄﯿﻼت ﻧﻮروز، ﻣﺠﺎز نیست.
دانشگاه شهید بهشتی نیز روز گذشته، با صدور دستورالعملی درباره روندهای آموزشی دانشگاه، در خصوص نحوه دفاع از پایاننامه دانشجویان اعلام کرد: جلسات حضوری دفاع از پایاننامه، رساله و همچنین امتحان ارزیابی آموزشی و پژوهشی با رعایت اصول بهداشتی تا ۳۱ شهریور امکانپذیر است و جلسات دفاع به شیوه الکترونیکی صرفا برای دانشجویانی با شرایط خاص است.
اطلاعیه دانشگاه آزاد اسلامی در وضعیت کرونا
دانشگاه آزاد در اطلاعیه ای امور آموزشی و پژوهشی دانشجویان پزشکی و غیر پزشکی، زمان برگزاری کلاس های تحصیلات تکمیلی، فرایند پیش دفاع و دفاع، نحوه درخواست میهمانی و … را اعلام کرد.
امور آموزش و پژوهش حوزه معاونت علوم پزشکی در دانشگاه ازاد
پیرو مصوبه ۱۷ فروردین ماه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا و نامه معاون آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کماکان فعالیت دانشگاهها از طریق ارائه دروس به صورت مجازی انجام شود. در رابطه با دانشجویان دورههای تحصیلات تکمیلی دکتری و ارشد از تاریخ ٣٠ فروردین به بعد با برنامهریزی گروه آموزشی و با تمهیدات به عمل آمده و رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی میتوانند تحصیلات خود را به صورت حضوری در دانشگاه ادامه دهند.
حضور دستیاران، اینترنها و دانشجویان سایر رشتههایی که در مقطع کارورزی هستند، در صورت ضرورت حضور جهت ارائه خدمات، الزامی است و طبق برنامه اعلام شده صورت پذیرد.
در خصوص ارائه آموزش های حضوری بعد از ٣٠ فروردین برای بقیه دانشجویان (به غیر از تحصیلات تکمیلی که در بند ٢ قید شده است)، با توجه به شرایط روز و مصوبههای ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تصمیمگیری خواهد شد. بعد از شروع برگزاری کلاسهای حضوری، با توجه به تأخیر به وجود آمده در برگزاری کلاسهای یاد شده ترم جاری تا زمان جبران جلسات عقب افتاده، تمدید و سپس آزمون پایان ترم با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار خواهد شد. زمان پایان ترم بر اساس زمان شروع ارائه دروس به صورت حضوری تعیین خواهد شد.
اخذ ۶ واحد بدون پرداخت شهریه در ترم های بعد
آن دسته از دانشجویانی که در کلاسهای مجازی و امتحانات پایان ترم شرکت کرده و نمره قبولی أخذ نکرده اند، میتوانند تا پایان سال تحصیلی ١٤٠٠-١٣٩٩ مازاد بر واحدهای انتخابی و تا سقف سه درس و حداکثر ۶ واحد را مجدداً بدون پرداخت شهریه انتخاب و نمره خود را جبران کنند. ثبت نمرات جبرانی در کارنامه در ترم دوم سال ٩٨ -٩٩ خواهد بود. مسئول برنامهریزی و اجرایی کردن مناسب این سیاست معاونان و رؤسای دانشکدههای علوم پزشکی واحدها خواهند بود. در صورتی که محدودیتهای زمانی و مکانی حاکم بر نیمسال جاری فراغت از تحصیل، دانشجویان را با تأخیر مواجه سازد، در نیمسال آتی به جبران فرصت از دست رفته امکان برخورداری از دروس معرفی به استاد تا دو درس نظری امکانپذیر است. با توجه به حذف ترم تابستانی در حوزه پزشکی، أخذ تا ۲۶ واحد در ترم آتی صرفاً در مورد دانشجویانی که در ترم آتی فارغ التحصیل می شوند، بلامانع است.
دانشجویان حضوری یا نیمه حضوری از پایان نامه خود دفاع کنند
برای آن دسته از دانشجویان که پیش از بروز وضعیت فعلی با تأیید استاد راهنما و مدیر گروه مربوطه آمادگی دفاع از پایان نامه یا رساله کارشناسی ارشد، دکتری عمومی یا تخصصی و دکتری را داشته و به دلیل محدودیتهای ناشی از ویروس کرونا جلسه دفاع آنها برگزار نشده، در اسرع وقت نسبت به برگزاری جلسه دفاعیه تحت نظارت مسئولان ذیربط به صورت ترجیحاً الکترونیکی، حضوری یا نیمه حضوری با رعایت الزامات بهداشتی و ضوابط اقدام شود. با توجه به شیوع بیماری ناشی از ویروس کرونا جهت کاهش جابهجایی و تردد دانشجویان بعد از شروع کلاسهای حضوری، پیشنهاد میشود؛ صرفاً امکان حضور دانشجو در کلاسهای درسی، عملی- آزمایشگاهی و کارآموزی، در بخشهای بالینی (با توجه به کمبود عرصه بالینی در صورت موافقت واحد مبدأ و مقصد ) محل سکونت با ارائه مستندات فراهم آورده و بعد از امتحان، گواهی گذراندن دوره و نمره اخذ شده جهت جلوگیری از هرگونه شبهات به صورت اتوماسیونی به معاونت علوم پزشکی سازمان اعلام و رونوشت نیز جهت واحد مبدأ اعلام شود.
برگزاری کلاس های تحصیلات تکمیلی از ۲۰ اردیبهشت ماه در دانشگاه آزاد
واحدها و مراکز دانشگاهی می توانند از تاریخ ۲۰ اردیبهشت ماه ١٣٩٩ کلاسهای تحصیلات تکمیلی را به صورت حضوری با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار کنند. کلاس های حضوری مقاطع کاردانی و کارشناسی کماکان به صورت مجازی بوده و در صورت اعلام ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا مبنی بر عادی شدن وضعیت، به صورت حضوری برگزار خواهد شد. آن دسته از دانشجویانی که در کلاسهای مجازی شرکت کرده و تا سقف سه درس و حداکثر ۶ واحد را در دوره کاردانی و کارشناسی، نمرات کمتر از ١٢ و در دوره تحصیلات تکمیلی نمره کمتر از ۱۴ کسب کنند، می توانند تا پایان سال تحصیلی ۱۴۰۰-١٣٩٩ مازاد بر واحدهای انتخابی مجدداً بدون پرداخت شهریه انتخاب واحد نموده و نمره خود را جبران کنند. مسئول برنامهریزی و اجرایی کردن مناسب این سیاست معاونین آموزشی واحدها خواهند بود. دروس عملی، کارگاهی و آزمایشگاهی پس از امتحانات دروس نظری، با هماهنگی حوزه آموزش واحدهای دانشگاهی طی برنامه اعلامی در ترم تابستان صورت گرفته و نمره درس در نیمسال دوم ٩٩-٩٨ ثبت خواهد شد. در زمان شروع آموزش حضوری، واحدها و مراکز آموزشی میتوانند روزهای فوق العاده، ترجیحاً پنجشنبه و جمعه نسبت به انجام فعالیتهای آموزشی (برگزاری کلاس درس) و امور پژوهشی اقدام کنند.
برگزاری آزمون ارزیابی جامع دکتری تخصصی از ۲۸ تیر تا ۸ مردادماه
آزمون ارزیابی جامع دوره دکتری تخصصی (بخش کتبی و شفاهی) نیمسال دوم ٩٩-٩٨ باید ظرف مدت ١٠ روز کاری به صورت پیوسته از تاریخ ۲۸ تیرماه ٩٩ لغایت ۸ مردادماه ٩٩ برگزار شود. با توجه به محدودیت زمانی ناشی از شرایط و تلاقی این آزمون با برگزاری آزمون مصاحبه ورودی دکتری ١٤٠٠-١٣٩٩ و ضرورت حضور بخش مهمی از اعضای هیئت علمی در این دو آزمون لازم است واحدها تمهیدات لازم را جهت برگزاری منسجم و به موقع آزمون جامع در بازه زمانی مقرر فراهم کنند.
برگزاری جلسات دفاع از پروپوزال، پیش دفاع و دفاع از پایاننامه/رساله
دانشجویان برای کلیه امور مربوط به تصویب عنوان، دفاع از پروپوزال و دفاع از پایان نامه/رساله از طریق سامانه پژوهشیار اقدامات معمول اداری را انجام دهند.
جزییات فرایند دفاع و پیش دفاع/نحوه حضور اساتید راهنما و داور
فرایند انجام پیش دفاع و دفاع تحت یکی از دو حالت زیر خواهد بود: الف-اگر کلیه اساتید راهنما، مشاور و دانشجو بومی واحد تحصیلی دانشجو باشند. جلسه بصورت حضوری با رعایت پروتکل های بهداشتی اعلام شده توسط معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می شود. اساتید داور تا عادی شدن شرایط میتوانند حضور مجازی داشته باشند.
در صورتی که اساتید راهنما، مشاور هم غیر بومی واحد تحصیلی دانشجو باشند. حضور مجازی ایشان بلامانع است. اگر دانشجو بومی واحد تحصیلی نباشد می تواند هر یک از فرایندهای پیش دفاع (صرفاً دانشجویان دکترای تخصصی که متقاضی بهره مندی از بخشنامه شماره ٦٣٨٠٤/٧٠ مورخ ۲۷ آبان ماه ۹۴ هستند) یا دفاع از رساله را در نزدیکترین واحد دانشگاهی محل زندگی (واحد میزبان) انجام دهند. در این خصوص لازم است ابتدا دانشجو درخواست کتبی خود را به صورت غیر حضوری به مدیر گروه تخصصی در واحد مبدأ ارائه و در صورت تأیید احراز شرایط توسط واحد مبدأ، در واحد دانشگاهی میزبان دفاع کند. با توجه به تبصره بند ج این دستورالعمل، پیش دفاع یا دفاع حداکثر تا زمان اعلام ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا مبنی بر عادی شدن شرایط، به صورت مجازی برگزار شود. واحدهای دانشگاهی باید امکانات و زیرساختهای لازم را توسط حوزههای معاونت پژوهشی/ علمی و فناوری اطلاعات و ارتباطات واحد به عنوان واحد میزبان برای دفاع دانشجویان سایر واحدهای دانشگاهی و دانشجویان خود تأمین کنند. مجوز صادر شده توسط واحد مبدأ به همراه معرفی نامه برای برگزاری جلسه دفاع به نزدیکترین واحد دانشگاهی محل زندگی دانشجو (واحد میزبان) ارسال و رونوشت آن در اختیار دانشجو قرار داده شود. دانشجو (با همکاری واحد مبدأ) موظف است با استادان راهنما، مشاور و داوران جهت حضور مجازی در جلسه پیش دفاع یا دفاع هماهنگی کند.دانشجو در تاریخ تعیین شده جهت پیش دفاع یا دفاع به واحد دانشگاهی میزبان مراجعه نموده و با حضور مجازی استادان راهنما، مشاور و داوران و همچنین با حضور نمایندهای از حوزه تحصیلات تکمیلی واحد دانشگاهی میزبان به عنوان ناظر جلسه اقدام به دفاع نماید و پس از اتمام، امضای هیأت داوران به صورت الکترونیکی در صورتجلسه أخذ شود. واحد دانشگاهی میزبان، صورت جلسه امضا شده پیش دفاع یا دفاع را به همراه نامهای با ندارد تأیید معاون پژوهش و فناوری/ علمی واحد مبنی بر تأیید صحت انجام جلسه، به صورت الکترونیکی به واحد محل تحصیل دانشجو (مبدأ) ارسال نماید. بهرهبرداری دانشجویان تحصیلات تکمیلی از آزمایشگاه، کارگاه و مزارع تحقیقاتی برای امور پژوهشی مربوط به پایان نامه/ رساله به منظور بهره برداری از آزمایشگاه ، کارگاه و مزارع تحقیقاتی برای امور پژوهشی مطابق بخشنامه ۲۴ فروردین ماه عمل شود.
دفاع از رساله دکتری تا ابتدای نیمسال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ اختیاری است
اجرای بخشنامه دفاع از رساله دکتری تخصصی در تاریخ هفتم اسفندماه ۹۹ با توجه به شیوع بیماری ناشی از ویروس کرونا و تداوم شرایط ویژه در کشور، تا ابتدای نیمسال اول سال تحصیلی ١٤٠٠-١٣٩٩ به صورت اختیاری توسط دانشجو خواهد بود.
طبق دستورالعمل دانشگاه تهران، آموزش به صورت مجازی همچنان ادامه دارد
این اطلاعیه با تاکید به ارائه دروس نظری نیمسال جاری با استفاده از سامانه یادگیری الکترونیکی دانشگاه ودیگر سامانهها به شیوه مجازی، افزود: در صورتی که استادی تاکنون کلاسهای خود را به شیوه یاد شده برگزار نکرده باشد؛ استفاده از عضو هیأت علمی جایگزین برای برگزاری و ارائه درس بلامانع است. همچنین معاونان آموزش دانشکده ها بر حسن اجرای دروس در بستر سامانههای یادشده نظارت میکنند و در صورت مشاهده هر گونه کاستی به موقع به حل و فصل مشکل میپردازند.
دروس عملی و کارگاهی نیز پس از بازگشایی حضوری دانشگاه به صورت فشرده برگزار خواهد شد. در صورت عدم امکان اتمام این دروس تا پایان ترم جاری با تأیید استاد راهنما و گروه، وضعیت درس ناتمام اعلام شده و در نیمسال بعد بدون محاسبه در سقف واحدهای دانشجو، ارائه خواهد شد. همچنین در دروس نظری – عملی، بخش نظری درس به صورت الکترونیکی ارائه می شود.
سایر موارد مطرح شده در این بخش نامه به شرح می باشد:
۱. دانشجویانی که در نیمسال جاری کارآموزی دارند و امکان گذراندن دوره برای آنان فراهم نیست، زمان کارآموزی با هماهنگی واحد تمدید شود.
۲.ارائه دروس پروژه و سمینار دورههای کارشناسی و کارشناسیارشد در صورت امکان به صورت مجازی بلامانع است.
۳.برگزاری امتحانات میان ترم اختیاری است. توصیه میشود اعضای محترم هیأت علمی با ارزیابیهای مستمر آموزشی به صورت غیرحضوری و با ارائه تمرین و تکالیف درسی، پیشرفت تحصیلی دانشجویان را مورد ارزیابی قرار دهند.
۴.اعضای هیأت علمی که دروسی را با همکاری دستیاران آموزشی ارائه میدهند، کماکان میتوانند از مشارکت دانشجویان به عنوان دستیار در تدریس استفاده کنند. نحوه دسترسی و مشارکت دستیار آموزشی، توسط مرکز یادگیری الکترونیکی اعلام خواهد شد.
۵.برای دانشجویان کارشناسی و دکتری عمومی دامپزشکی حذف اضطراری سه درس و برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد حذف اضطراری یک درس، تا دو هفته قبل از امتحان امکانپذیر است.
۶. سقف تعداد دروس قابل ارائه در مقطع کارشناسی از طریق «معرفی به استاد» تا سه درس امکانپذیر است.
۷.دانشجویان در طول مدت فاصلهگذاری اجتماعی و عدم حضور در دانشگاه، امور اداری خود را از طریق سامانه و یا پست الکترونیکی پردیس یا دانشکده پیگیری کنند. مسئولان واحدها و اداره کل خدمات آموزشی دانشگاه موظف به پاسخگویی سریع و به موقع درخواستهای دانشجویان هستند. آدرس پست الکترونیکی مدیران گروههای آموزشی و کارشناسان آموزش از طریق سامانه واحدها اطلاعرسانی شود.
٨.آن دسته از دانشجویان دکتری که برای انجام امور رساله خود نیاز به حضور فیزیکی و فعالیت در آزمایشگاه، کارگاه، مزرعه و … دارند، فقط در صورت تأیید استاد راهنما و گروه آموزشی مبنی بر ضرورت حضور دانشجو و با اخذ گواهی سلامت از مرکز بهداشت دانشگاه میتوانند به صورت حضوری به فعالیتهای پژوهشی خود در دانشکده ادامه دهند.
۹. پایاننامه ها و رساله ها از طریق سامانه جامع آموزش قابل ارسال است و گروه یا دانشکده پروپوزال دانشجو را بررسی و تصمیمگیری می کند.
۱۰. آزمون جامع دانشجویان دکتری بعد از آغاز آموزش حضوری برگزار خواهد شد. دانشجویانی که نمره زبان را تا زمان برگزاری آزمون جامع احراز نکردهاند، میتوانند در آزمون جامع بعدی که در آبان ماه برگزار میشود، شرکت کنند.
۱۱. اعضای هیأت علمی که راهنمایی و مشاوره پایاننامه یا رساله دانشجویان را بر عهده دارند تا بازگشایی حضوری به شیوه الکترونیکی دانشجویان را راهنمایی کنند. در این رابطه ضروری است استادان راهنما ترتیبی اتخاذ کنند تا به طور هفتگی در جریان پیشرفت کار دانشجویان قرار گیرند.
۱۲. در مدت فاصلهگذاری اجتماعی و عدم حضور دانشجویان در دانشگاه، جلسه دفاع از پایاننامه و رساله با تأیید استاد راهنما و هیأت داوران و با رعایت شرایط اعلام شده به صورت مجازی (الکترونیکی) قابل برگزاری و امضا هیأت داوران به صورت الکترونیکی پذیرفته است.
۱۳. دانشجویانی که در نیمسال قبل تا پایان سال ۹۸ مجاز به دفاع از پایاننامه یا رساله خود بوده و نتوانستند به دلیل وضع موجود دفاع کنند تا ۳۱ شهریور ۹۹ با ایجاد سرترم و بدون پرداخت شهریه مجاز به دفاع هستند.
۱۴.همه دانشجویانی که برای دفاع از پایان نامه یا رساله خود در ترم جاری برنامهریزی کردهاند، میتوانند تا ۳۰مهرماه ۹۹ دفاع کنند.
۱۵.ضوابط مندرج در این دستورالعمل برای دانشجویانی که پذیرش آنها بر پایه آموزش الکترونیکی بوده، قابل تعمیم نیست. زمان و افزایش مدت ترم به منظور برگزاری کلاسهای عملی و کارگاهی و نحوه و زمان برگزاری امتحانات متعاقباً اطلاعرسانی خواهد شد.
معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در همان روزهای ابتدایی تعطیلی دانشگاهها اعلام کرد: به دانشجوها اطلاع دادهایم که اگر نتوانستند در این روزها و به دلیل شیوع کرونا جلسات دفاع پایان نامه خود را برگزار کنند به آن ها فرصت دوباره داده می شود. وی در ادامه گفت: البته در حال حاضر هم شرایط مشکلی ندارد و اگر دانشجویان با دانشکده ها هماهنگ کنند و امکان برگزاری جلسات دفاع وجود داشته باشد موردی وجود ندارد.
طی هفتههای بعد، این دانشگاه با صدور اطلاعیهای با بیان این که امکان برگزاری جلسات دفاع آنلاین فراهم شده اعلام کرد: جلسات دفاع دانشجویان ارشد و دکتری که مقرر بوده در اسفند ماه سال جاری برگزار شود و به دلیل شرایط مذکور نشده است، پس از بازگشت دانشگاه به شرایط عادی فرصت لازم بدون اخذ جریمه به ایشان اعطا خواهد شد.
نگرانی دانشجویان دانشگاه تهران
در این میان در مقطعی برخی دانشجویان کارشناسی ارشد نیمسال ششم دانشگاه تهران درباره زمان دفاع پایاننامه خود ابراز نگرانی کردند چراکه اعلام شده بود این دسته از دانشجویان مکلفند تا پایان تیرماه ۹۹ از پایاننامه خود دفاع کنند. این در حالی است که در سالهای گذشته این دانشجویان تا پایان شهریور ماه برای دفاع زمان داشتند.
معاون آموزشی دانشگاه تهران درباره این موضوع به ایسنا گفت: در سالهای گذشته دانشجویان فوق میتوانستند تا پایان شهریور ماه برای دفاع پایاننامههای خود اقدام کنند اما با توجه به اینکه تراکم تقاضا برای دفاع پایاننامه در شهریور ماه برای تمامی دانشجویان بالا است به همین جهت تصمیم گرفتیم دانشجویانی که شش نیمسال تحصیلی در دوره کارشناسی ارشد قرار دارند و مشمول سنوات نیز شدهاند زودتر از شهریور ماه نسبت به دفاع خود اقدام کنند.
وی درباره احتمال تغییر این مصوبه با توجه به شیوع کرونا گفته بود: با توجه به شرایط پیش آمده در کشور در خصوص شیوع کرونا ویروس ممکن است این مصوبه مجددا تغییر پیدا کند یعنی استثنائا زمان دفاع این دانشجویان مجددا به تاخیر بیفتد اما اعمال این تغییر نیازمند تصویب این تصمیم در شورای آموزشی دانشگاهها است و تا زمانی که تصمیمی جدید گرفته نشده باشد دانشجویان همچنان باید از این مصوبه تبعیت کنند.
اما دانشگاه تهران بعد از تعطیلات نوروز در این باره مطلب متفاوتی را منتشر کرد. معاونت آموزشی دانشگاه تهران در اطلاعیهای اعلام کرد کلیه دانشجویانی که در این نیمسال امکان دفاع از پایان نامه یا رساله را دارند، میتوانند بعد از آغاز آموزش حضوری تا ۳۱ شهریور به صورت حضوری از پایان نامه / رساله خود دفاع کنند. برای آن دسته از دانشجویان که قصد دارند زودتر دفاع کنند، برگزاری جلسه دفاع با تأیید استاد راهنما به صورت حضوری (صرفاً هیأت داوران)-الکترونیکی و یا به صورت الکترونیکی با رعایت شرایط زیر امکان پذیر است:
ارسال متن نهایی پایان نامه و رساله به تمامی داوران و دریافت تاییدیه کفایت؛
برگزاری جلسه دفاع به صورت الکترونیکی مطابق مقررات دفاع از پایان نامه/ رساله؛
ضبط جلسه دفاع با بهره بردن از امکانات مرکز یادگیری الکترونیکی دانشگاه؛
در این اطلاعیه تاکید شده که ترتیبی اتخاذ شود تا دانشجو برای انجام اصلاحات متن پایان نامه/ رساله ناگزیر از ملاقات حضوری و رفت و آمدهای غیر ضروری نباشد و متن صرفاً از طریق الکترونیکی بین استاد و دانشجو رد و بدل شود.
دانشجویان چه میگویند؟
در این باره نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی هم جالب توجه است. در فضای مجازی نیز میتوان نمونههای متعددی از اظهار نظرهای این دانشجویان را دید. یک دانشجوی تحصیلات تکمیلی یکی از دانشگاههای سراسری تهران نوشته است:« کلاسها مجازی برگزار میشود ولی تکلیف کسی که کلاس نداره و صرفا کارش پایان نامهاش است و اون پایان نامه هم صرفا از طریق کار آزمایشگاهی و یا دسترسی به سیستمهای دانشگاه که قدرت پردازشی مناسب دارن پیش میره چه میشود؟»
دانشجوی دیگری هم درباره این که کار پایاننامهاش به فعالیتهای آزمایشگاهی نیاز دارد و نتوانسته است به دلیل تعطیلی دانشگاهها نمونهبرداری کند نوشته است. او میگوید برای خرید نمونههای آزمایشگاهی هزینه زیادی پرداخته و حالا هم آنها خراب شدهاند.
در چنین شرایطی به نظر میرسد اگر دانشگاهها با توجه به زیرساختهای الکترونیکی خود و دانشجوهایشان به یک اجماع نظر درباره برگزاری جلسات دفاع برسند دانشجویان تحصیلات تکمیلی از سردرگمی فعلی و اضطراب تاثیر این وضعیت نامعلوم بر آینده تحصیلیشان رهایی پیدا میکنند.
دانشجویانی که قرار بود ترم قبل دفاع کنند باید برای آنها فکر کرد و همچنین خیلی از اساتید راهنما را نمی توان دچار مشکل کرد که جلسات حضوری برگزار کنند و عدم جلسات حضوری منجر به عقب افتادن کار دانشجویان شده است و باید زمان اضافه برای دفاع پایان نامه در نظر بگیرند.
خیلی از دانشجویان که روش تحقیق آماری دارند نمی توانند پرسشنامه را توزیع کنند و انجام پرسشنامه انلاین هم با توجه به عدم جواب های درست قابل پیگیری نیست.آیا دانشگاه های کشور این شرایط دانشجویان را دیده اند؟ آیا دانشجو به منابع مطالعاتی دسترسی داشته است؟ بستن کتابخانه ها هم برای خیلی از دانشجویان مشکل درست کرده است.
دانشگاه های آزاد نباید گرفتن هزینه از دانشجو را بر سلامت دانشجویان ترجیح دهند و باید برای دانشجویان وقت و ترم اضافه در نظر گرفت. قبل از این شرایط اصلا فضای مجازی در کشور ما وجود نداشته است و نمی شود راه چند ساله را در چند ماه طی نمود. باید تدریجی تغییرات را اعمال کرد نه یک دفعه انتظار تغییرات داشت. آیا زیرساخت های کشور را برای دانشجویان مهیا کرده ایم؟ آیا برای شرایط بحران قبلا برنامه ریزی داشته ایم؟ اگر نداشته اید انتظار دگرگونی نداشته باشیم و همه را بر دانشجو سوار کنیم.
مقالات مشابه با این مقاله:
نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان