سرقت علمی به معنی کپی کردن و استفاده کردن از منابع و تحقیقات دیگران ، بدون رفرنس دهی به آن ها است. راه های زیادی وجود دارد که بتوانید از طریق روش های قانونی و اخلاقی از پژوهش های دیگران بهره بگیرید استفاده از روش های کپی غیر قانونی باعث می‌شود که اعتبار پایان نامه و مقاله شما از بین برود. داورانی که در روز جلسه دفاع شما حضور خواهند داشت بیشتر از همه چیز موارد اخلاقی رعایت شده در پایان نامه را بررسی خواهند کرد و چنانچه پایان نامه از لحاظ اخلاقی دارای مشکل باشد به سایر بخش ها توجه چندانی نخواهند کرد و احتمال دارد که یا پایاننامه را مردود اعلام کنند و یا نمره کمتری تعلق گیرد. اگر نیاز به استناد به مطالب دیگران دارید و می‌خواهید که از روش های اصولی این مطالب استفاده کنید. نرم افزارهایی هم وجود دارد که میزان کپی کردن پایان نامه و مقالات را تشخصیص می دهد. وقتی که یک پایان نامه ای با هزینه کم انجام می شود ، مطمعن باشید که این پایان نامه کپی شده است و اگر خودتان هم متوجه آن نشوید ، استاد راهنما صد در صد متوجه می شود ، وقتی از فصل یک که کلیات است ، فصل دو که پیشینه تحقیق است و فصل سه که روش تحقیق است نگاه بکند به راحتی متوجه می شود که این پایان نامه کپی شده است. قطعا استاد راهنما و داوران با یک نگاه متوجه این قضیه می شوند و حتی اگر هم متوجه نشوند با یک سرچ کوتاه متوجه می شوند.
۱-انواع سرقت های علمی چیست؟
- استفاده از منابع و عدم استناد به آنها
- نویسنده‌ای که از کار دیگری کلمه به کلمه به عنوان کار خود استفاده می‌کند. به عنوان مثال از فصل سوم، چهارم و پایان نامه شما باید نتایج کار خودتان باشد و کپی کردن از افراد دیگر به منزله سرقت علمی است.
- نویسنده قسمت‌های قابل توجهی از متن یک منبع را بدون تغییر کپی می‌کند.
- نویسنده برای پنهان کردن دزدی علمی می‌کوشد از منابع مختلف علمی کپی کند و با تعدیل مختصر آنها را با هم تطبیق دهد.
- نویسنده در عین حال که مطالب ضروری از منابع را نگه داشته است اما ظاهر مقاله را با تغییر عبارات و کلمات کلیدی مختصری دگرگون کرده است.
- نویسنده به جای صرف وقت برای یک کار اصیل، با نقل قول و بازی با الفاظ از سایر منابع، آنها را با هم منطبق می‌کند.
- استفاده از کارهای گذشته خود به میزان قابل توجه.
۲-استفاده از منابع و استناد ناقص به آنها
- استفاده از نام یک نویسنده و عدم ارائه اطلاعات بیشتر در قسمت منابع. بسیاری از مقالات ما هم متاسفانه در متن مرجع آمده است ولی در مراجع آن رفرنس نیامده است و همین موجب رد مقاله می شود.
- نویسنده اطلاعات غیردقیق درباره منبع ارائه می‌کند که یافتن آن را غیرممکن می‌کند.
- نویسنده به طور کامل به یک منبع استناد می‌دهد اما از گذاشتن متنی که کلمه به کلمه کپی شده در گیومه غفلت می‌کند.
- نویسنده به همه منابع استناد کرده و همه نقل قول‌ها را در گیومه قرار داده اما مقاله کار اصیلی نیست (مشخص کردن این نوع بسیار دشوار است)
- در این مورد نیز نویسنده در بعضی جاها به منابع استناد کرده اما در جای دیگری نقل قولی را از آن منابع آورده و به آنها استناد نکرده است.
۳-راهکارهای رفع سرقت ادبی
پایاننامه باید از لحاظ سرقت ادبی کنترل شود و قبل از اینکه به دست اساتید و داوران حاضر در جلسه دفاع برسد پایاننامه از لحاظ اخلاقی بررسی و کنترل شود در سالهای اخیر خبر های زیادی از سرقت ادبی و علمی موجود در پایاننامه ها به گوش رسیده است که متاسفانه عواقب خطرناکی نیز برای آینده شغلی و تحصیلی دانشجویان می‌تواند در پی داشته باشد. برای رفع سرقت علمی موجود در پایاننامه ها باید ابتدا بخش هایی که دارای سرقت علمی هستند تشخیص داده شوند و سپس اقدام به رفع آنها شود. برای تشخیص سرقت علمی پایاننامه ها سایت ها و نرم افزار های زیادی وجود دارند که می‌توانید متن مورد نظرتان را در این نرم افزار ها وارد کنید تا درصد مشابهت پایاننامه را با متون و مقالات و پایاننامه های ثبت شده دیگر مقایسه کنند و نتیجه آنرا اعلام نمایند بعد از تشخیص میزان مشابهت ها می‌توانید با کمک روش های زیر تشابهات ادبی را ویرایش کنید و پایاننامه خود را تا حد امکان ناب و جدید کنید.
جایگذاری کلمات مترادف و هم معنی در یک جمله می‌تواند به شما کمک کند تا جمله مشابه را بازسازی کنید و تا حد امکان آن را ناب و جدید تر کنید. اگر بازه لغات گسترده تری داشته باشید حتما خواهید توانست کلمات مترادف و هم معنی خوبی جایگذین کلمات این جملات کنید.می‌توانید ترتیب قرار گیری جملات را تغییر دهید که نسبتا جمله جدیدی در اختیار داشته باشید جابه جایی کلمات در صورتی که آسیبی به مفهوم جمله وارد نشود یکی از کاربردی ترین روش های رفع سرقت ادبی در پایاننامه ها می‌باشد. می‌توانید افعال موجود در جمله را تغییر دهید و یا ویرایش و بازسازی کنید که همه روش ها برای این است که تا حد امکان جمله ناب و جدید شود. ولی همه این مطالب برای وقتی است که کپی ها در فصل دوم پایان نامه انجام شده باشد و در فصل سوم، چهارم و پنجم به هیچ وجه کپی کردن ،قابل قبول نیست و اگر اساتید بفهمند کامل آن را برمی گردانند. اکثر پایان نامه هایی که با هزینه های کم به انجام پایان نامه می پردازند، به دلیل اینکه دانشجو هزینه کمی کرده است قطعا یک کار کپی تحویل دانشجو می دهند و حتما به این موارد دقت کنید.
۴-از کجا بفهمیم پایان نامه یا مقاله کپی شده است
– عدم قرار دادن عبارات استفاده شده از منابع دیگر در نقل قول
ممکن است برخی از دانشجویان فراموش کنند که زمانی که از یک کتاب یا مجله بهره می‌گیرند و یا از کلمه و عبارتی استفاده می کنند، باید آن را در علامت نقل قول قرار دهند. در اینجور موارد کافی نیست که فقط کپی یک متن و مرجع را به آن اضافه کنید؛ باید از علامت نقل قول استفاده کرده تا نشان داده شود که آن عبارت یا کلمه، یک نقل قول مستقیم است.
– ساختن جمله با تغییر دادن کلمات از یک منبع، بدون دادن رفرنس دهی
بازنویسی کردن عبارات یک کتاب یا مقاله با تغییر دادن کلمات نوشته، کار آسانی به نظر می رسد، شاید به نظر برسد که با انجام این کار توانسته ایم یک محتوای جدید از زبان خودمان بنویسیم ولی دانشجویان هنوز هم ساختار استدلال نویسنده اصلی و همچنین ایده های فرد را با کلمات دیگر و هم معنی کپی کرده اند که این، یک نوع سرقت ادبی به حساب می آید. در فصل دوم پایان نامه هر جمله، نمودار و جدول باید دارای رفرنس مشخص باشد چون پیشینه تحقیق را ارائه می دهید.
– کپی کلمات یا ایده از یک منبع که اکثریت کار شما را شامل می‌شود
دانشجویان اغلب مطالب مربوط به کتاب ها و نشریات را پیدا می کنند که حتی ممکن است دقیقا به پرسش مقاله ای که با آن برخورد می کنند پاسخ دهند. آنها اغلب با کپی کردن کلمات و یا ایده هایی از این منابع بدون دادن اعتبار به نویسنده، سرقت می کنند. با این حال، با اشاره به منابع، می توان از اغلب موارد سرقت ادبی جلوگیری کرد. به سادگی تصدیق می کنید که مواد خاصی قرض گرفته شده اند و مخاطبان خود را با اطلاعات لازم برای یافتن این منبع معمولا برای جلوگیری از سرقت ادبی کافی است. بخش اطلاعات مربوط به استناد را برای اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی به کارگیری منابع به طور کامل ببینید.
– سرقت علمی تصاویر، نمودار و جدول
استفاده از یک تصویر، نمودار یا جدول در کار علمی بدون دریافت اجازه، حق چاپ یا ارائه استناد مناسب، سرقت ادبی است. فعالیت های زیر در جامعه امروز بسیار رایج است. با وجود محبوبیت آنها، هنوز هم به عنوان سرقت ادبی حساب می شود.
- کپی کردن رسانه ها (به ویژه تصاویر) از وب سایت های دیگر برای قرار دادن آنها در صفحات یا وب سایت های خود.
–دادن اطلاعات نادرست در مورد منبع نقل قول
ممکن است فرد واقعا منبعی را بخوانید و از مطالب آن در مقاله خود استفاده نماید ولی در قسمت منابع و رفرنس دهی، منبع آن را بدرستی ذکر نکند. در این صورت فرد سرقت علمی کرده است.
– خود پردازی از نوشته های قبلی
یکی از موارد دیگری که سرقت علمی تلقی می شود به این صورت است که شما می توانید متهم به سرقت از کار خود شوید. سرقت از خود اینچنین است که با استفاده از بخش‌هایی از کار قبلی خود که آن را قبلا ارائه کرده اید، نتیجه گیری مجدد کنید و یک مقاله یا کتاب جدیدی به چاپ برسانید؛ این یک سرقت ادبی است.
– کار شص دیگری را به عنوان خودتان انجام دهید
– کپی کردن کلمات یا ایده های دیگران بدون گرفتن اجازه و رفرنس دهی
-استفاده از مقالات نامعتبر که خودشان هم سرقت ادبی کرده اند وشما هم از آن ها استفاده کرده اید نیز از شایع ترین و مهم ترین سرقت های ادبی بوده است
مقالات مشابه با این مقاله:
نوشته شده توسط مهندس مهرداد حمصیان
