پرسشنامه آنلاین ابزاری اینترنتی است به منظور گردآوری داده‌های مربوط به پژوهش‌های میدانی. پرسشنامه یکی از ابزارهای اصلی گردآوری داده‌های پژوهشی در حوزه‌های مختلف به‌شمار می‌رود. در سال‌های گذشته پرسشنامه چاپی یکه‌تاز تحقیقات مبتنی بر پرسشنامه بوده‌است اما اخیراً با پیشرفت‌هایی که در محیط وب به وجود آمده است و شیوع ویروس کرونا (کووید ۱۹) ایجاد پرسشنامه‌های آنلاین بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران و دانشجویان قرار گرفته‌است که نسبت به نمونه‌های چاپی قابلیت‌های به مراتب بهتر و بیشتری دارد.
یکی از مهم ترین قسمت های انجام یک روش تحقیق برای اکثر پایان نامه ها و مقالات بخش تهیه پرسشنامه است. به‌طور سنتی، جمع‌آوری داده‌ها به کمک پرسشنامه، به صورت حضوری و نیمه حضوری و با استفاده از کاغذ، ضبط مصاحبه و…همراه است. به این روش با دلیل به اتکا به کاغذ، تحقیق مداد-کاغذی یا تحقیق با پرسشنامه کاغذی (به انگلیسی: paper based questionnaire) گفته می‌شود. در مقابل این نوع گردآوری داده، استفاده از صفحات اینترنت وجود دارد. در این حالت شرکت‌کننده با استفاده از موس و کیبورد اقدام به پاسخگویی به پرسش‌ها می‌کند. در حالی که در حالت پرسشنامه آنلاین، پرسشنامه ابتدا در یک محیط‌نرم‌افزاری ایجاد می‌شود، لینک آن برای جامعه یا نمونه آماری ارسال می‌شود و پاسخ‌دهندگان پس از اتصال به اینترنت، می‌توانند به پرسش‌ها پاسخ می‌دهند. در این شیوه، داده‌ها به صورت آنی در پایگاه داده ثبت می‌شود و نیازی به ورود دستی داده‌ها توسط محقق نیست. پرسشنامه آنلاین می‌تواند موضوعات متنوعی را پوشش دهد.
استفاده از پرسشنامه آنلاین در مقایسه با ارسال پستی پرسشنامه‌های کاغذی، مصاحبه/پرسشگری رو در رو یا تلفنی، ارسال فایل پرسشنامه از طریق ایمیل مزایای فراوانی دارد. از جمله انعطاف‌پذیری: انواع پرسش‌های قابل ارائه در پرسشنامه آنلاین انعطاف بیشتری نسبت به نمونه‌های چاپی دارد(شامل چک باکس‌ها، دکمه‌های رادیویی، منوهای باز شونده و…). در نظرسنجی های کاغذی ، شخص توزیع کننده مجبور است پرسشنامه را به دست پاسخ دهنده بدهد و در همان جا منتظر باشد که پاسخ دهنده جواب های خود را به سوالات مورد نظر داده و برگه سوال را تحویل وی دهد و یا اینکه زمانی را با او وعده کرده تا همدیگر را ملاقات کرده و برگه پرسشنامه تکمیل شده را تحویل او دهد. در هر صورت پاسخ دهنده ممکن است در زمان و مکان مناسبی برای پاسخگویی نباشد.
از طرفی حضور پرسشگر و حضور فیزیکی او ممکن است به خاطر بار روانی ، پاسخ دهنده را در وضعیت نامطلوبی قرار دهد و از دادن جواب درست و صحیح به برخی از سوالات پرسشنامه خود داری کند ، از همین رو ممکن است پاسخ های داده شده به پرسشنامه های کاغذی کاملا صادقانه نباشد. اما پرسشنامه آنلاین چون از طریق فضای مجازی و در بستر اینترنت صورت میگیرد ، شخص پاسخ دهنده هر زمان که مایل باشد به سوالات پاسخ خواهد داد و هیچ بار روانی به خاطر عدم حضور پرسشگر به پاسخ دهنده تحمیل نمی شود. حتی مخاطب هدف برخلاف پرسشنامه های کاغذی که اجبار به پاسخ دارند می تواند به سوالات پرسشنامه آنلاین هیچ پاسخی ندهد. زیرا تجربه نشان داده که اغلب پاسخ دهندگان در وضعیت تعارف و خجالت گرفتار شده و پاسخ های نادرست به پرسشنامه های کاغذی داده اند.
زمان مورد نياز براي اجراي يک تحقيق با استفاده از پرسشنامه آنلاين به طور متوسط دو سوم کوتاه تر از استفاده از روشهاي سنتي در تحقيقات است. چرا که در روش آنلاين اطلاعات بصورت اتوماتيک جمع‌آوري مي‌شوند و شما نياز نداريد که منتظر بمانيد تا پرسشنامه‌هاي کاغذي به دست شما برسند. پژوهشگران بازاريابي آنلاين معتقدند در روش آنلاين بيش از نصف نتايج در سه روز اول انجام تحقيق دريافت مي‌شوند. فرض کنید پرسشنامه ای ۵۰ سوالی دارید و ۲۰۰ نفر پاسخ دهنده نیاز دارید. اگر مدت زمان وارد کردن اطلاعات هر پرسشنامه توسط پاسخ دهنده را ۱۰ دقیقه در نظر بگیریم آنگاه شما ۲۰۰۰ دقیقه یعنی تقریبا چیزی حدود ۳۳ ساعت کاری زمان نیاز دارید تا ورود اطلاعات توسط پاسخ دهندگان صورت گیرد. همان طور که می دانید در یک تحقیق واقعی ، هم تعداد سوالات و هم تعداد پاسخ دهندگان مورد نیاز خیلی بیشتر از این تعداد فرضی ما است و به همین نسبت هزینه و زمان ورود اطلاعات پرسشنامه توسط پاسخ دهندگان بسیار بیشتر از این مقادیر خواهد بود. در پرسشنامه آنلاین شما اصلا نیاز ندارید این زمان را صرف کنید ، بلکه کافیست لینک پرسشنامه خود را از طریق راه های ارتباطی با مخاطبانتان به اشتراک بگذارید. پرسشنامه طراحی شده را به روش‌های مختلف می‌توان برای پاسخ دهندگان ارسال کرد. برای مثال می‌توان لینک پرسشنامه را ایمیل کرد یا از شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک، تلگرام، لینکدین و … استفاده کرد. اینترنت فرصت مناسبی برای جمع‌آوری بازخوردها مهیا کرده است. و پرسشنامه آنلاین شاید بهترین راه برای بدست آوردن نظرات باشد.
علاوه بر این اکثر افرادي که به اينترنت دسترسي دارند ترجيح مي‌دهند به جاي پاسخگويي تلفني بصورت آنلاين به سوالات پاسخ دهند. در تحقيقات آنلاين پاسخ دهندگان مي‌توانند زمان خود را مديريت کنند تا هر وقت که بخواهند به سوالات جواب دهند و در ضمن زمان پاسخگويي به سوالات در روش آنلاين بسيار کوتاهتر است.
در هر دو شیوه طراحی پرسشنامه امکان نگهداری پرسشنامه ها به صورت طولانی مدت و نامحدود وجود دارد اما به این موضوع هم توجه کنید که در پرسشنامه های کاغذی ، فضایی که این اوراق اشغال می کنند و همچنین هزینه ای که بابت نگهداری به شما تحمیل می کنند به مراتب بیشتر از پرسشنامه آنلاین می باشد. که می توانید آن را در پوشه ای در لپ تاب یا کامپیوتر خود ذخیره کنید. شرکت‌ها نیز از مزایای پرسشنامه‌های آنلاین بهره‌مند می‌شوند. آن ها طی درخواست از مشتریان برای پر کردن نظرسنجی آنلاین ، از نظر کاربران مختلف در مورد محصولات و خدمات خود اطلاعات بدست می‌آورند. شرکت‌ها می‌توانند خدمات و محصولات خود را از دید دیگری ببینند و نقایص احتمالی را شناسایی کنند. این موضوع موجب کیفیت بالاتر و رضایتمندی بیشتر مشتریان خواهد شد.
با توجه به تمام این ویژگی ها و شیوع ویروس کرونا استفاده از پرسشنامه آنلاین از لحاظ زمانی ، مالی و کاربردی بهتر از استفاده از روش های سنتی ساخت و طراحی پرسشنامه است و به ما این امکان را می دهد تا بتوانیم در کمترین زمان و با بالاترین دقت داده‌هایی را جمع‌آوری کنیم که در روش‌های سنتی برایمان هزینه و زمانی چند برابری داشت.
حال که در این مقاله با مزایای کلیدی ساخت یک پرسشنامه مواجه شدید می توانید برای ساخت آن اقدام کنید. شیوع ویروس کرونا روش های تحقیقاتی و طراحی و پر کردن پرسشنامه ها را مانند سایر کارها تحت تاثیر قرار داده و کار را برای محققین و دانشجوهای عزیز سخت کرده است ، از طرفی تمام دانشجویان به دنبال این هستند که سریع تر روند انجام پایان نامه خود را طی کنند و این دوره را پشت سر بگذارند و همه آن‌هایی که تجربه انجام پایان‌نامه دارند، به خوبی استرس ناشی از کمبود زمان را حس کرده‌اند. در مقالات قبلی (ساخت پرسشنامه آنلاین با گوگل فرم (قسمت اول) و ساخت پرسشنامه آنلاین با گوگل فرم (قسمت دوم) مراحل ساخت پرسشنامه آنلاین را خدمت شما عزیزان شرح دادیم ، اما خیلی از دانشجویان عزیز فرصت انجام این کار را ندارند و دنبال راهی ساده تر هستند! شرکت مهرداد سیویل با تجربه ای چندین ساله در زمینه مشاوره و انجام از صفر تا صد پایان نامه و طراحی جلسه دفاع ؛ آماده ساخت ، طراحی و انجام پرسشنامه آنلاین برای شما می باشد. شما عزیزان می توانید از طریق بخش تماس با ما ، سفارش خود را ثبت کنید و هرگونه سوالی دارید از ما بپرسید.
مقالات مسابه با این مقاله:
