یکی از قدیمی ترین انواع آجر که در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد، آجر فشاری می باشد که با نام های گری، زبره و توپر نیز شناخته می شود. این متریال نمونه ای از پرمصرف ترین انواع مصالح ساختمانی در گذشته به شمار می رفته است. دلیل نام گذاری آن نیز استفاده از فشار دست برای جا دادن گوشه های گل در قالب بوده است که سبب شده با نام آجر فشاری شناخته شود. با این مقدمه در ادامه این مطلب از مهرداد سیویل به بیان جزئیات بیشتر در مورد این آجر می پردازیم. با ما همراه باشید.
ویژگی های آجر فشاری
به طور کلی می توان گفت این محصول از استحکام بالایی برخوردار می باشد. نمونه ای از این متریال با استفاده از برش بلوک های بزرگ و با استفاده از دستگاه پرس ساخته می شود و با عنوان آجر فشاری ماشینی شناخته می شود. از جمله فاکتورهایی که برای خرید این محصول باید به آن ها توجه کرد وزن هر قالب آجر، ابعاد، استحکام فشاری و غیره می باشد. وزن آجر فشاری حدود ۱۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب بوده و وزن هر یک از آن ها حدود ۲ کیلوگرم می باشد. این محصول از مقاومت بالایی در برابر تاثیرات محیطی برخوردار بوده و مقاومت فیزیکی بالایی دارد. از آن جایی که این آجر ظاهری طبیعی دارد، از آن در طراحی نمای ساختمان استفاده می شود. این آجر از قابلیت حفظ گرما در داخل فضا برخوردار نبوده و به راحتی آن را به بیرون انتقال می دهد. به همین خاطر از آن در ساخت خانه های مسکونی در مناطق سردسیر استفاده نمی شود. میزان جذب آب این متریال بین ۳ تا ۷ درصد می باشد. همین ویژگی سبب می شود از این محصول در طراحی نما و در مناطق مرطوب استفاده شود. رنگ آجر فشاری زرد یا قرمز و ما بین این دو می باشد که این تغییر رنگ به دمای پخت آجر، نوع خاک و فرمول مورد استفاده در تولید این محصول بستگی دارد. هرچه دمای پخت این آجر بالاتر باشد، رنگ آجر روشن تر بوده و از کیفیت بهتری برخوردار می باشد.
مزایای آجر فشاری
استفاده از این محصول مزایایی به همراه دارد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دسترسی به این محصول در مناطق مختلف امکان پذیر بوده و از این رو به راحتی می توان آن را خریداری و مورد استفاده قرار داد.
- آجر گری نسبت به سایر آجرها از قیمت پایین تری برخوردار می باشد.
- این متریال از چسبندگی خوبی با ملات سیمانی برخوردار است.
- می توان گفت این محصول با حفظ خواص فیزیکی و شیمیایی و عملکرد خود، از طول عمر بالایی برخوردار می باشد.
- آجر فشاری نمونه ای از مصالح ساختمانی با مقاومت بالا در برابر ضربه شناخته می شود.
- مقاومت بالای این محصول در برابر رطوبت، امکان استفاده از آن بدون هیچ محدودیتی را فراهم کرده است.
معایب استفاده از آجر فشاری
در کنار مزایایی که در بالا به آن ها اشاره شد، استفاده از این محصول معایبی نیز به همراه دارد:
- آجر فشاری از وزن بالایی برخوردار بوده و همین امر سبب افزایش وزن ساختمان می شود.
- این متریال قادر به حفظ گرما نبوده و از این رو نمی توان آن را عایق حرارتی در نظر گفت. به همین خاطر می تواند باعث بالا رفتن هدر رفت انرژی و افزایش هزینه های ناشی از آن نیز شود.
- امکان تغییر شکل این متریال به دلیل انبساط حرارتی، وجود دارد. از این رو ممکن است پس از گذشت مدتی در آن ترک ایجاد شود.
کاربرد آجر فشاری
اگرچه این محصول نمونه ای از مصالح ساختمانی قدیمی به شمار می آید، اما هم چنان کاربردهایی در صنعت ساخت و ساز دارد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از این متریال در دیوار چینی و کرسی چینی پی دیوار استفاده می شود.
- برای ساخت دیوارهای باربر می توان از آجر فشاری استفاده کرد.
- اغلب از این محصول برای قالب بندی فونداسیون استفاده می شود.
- این محصول گزینه ای مناسب برای انتخاب در ساخت دیوار حیاط و ویلا می باشد.
- در گذشته از این آجر برای ساخت طاق ضربی استفاده می شده است.
محاسبه تعداد آجر فشاری
به طور کلی می توان گفت تعداد آجرهای فشاری در هر تن در حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ آجر می باشد. برای محاسبه تعداد آجرهای فشاری باید به مقطع و نمای دیوار و درک صحیح از چیدمان آجرها توجه ویژه ای داشت. هم چنین آن چه که باید مورد توجه قرار گیرد، نوع چیدمان دیوار می باشد برای مثال این که آیا از یک چیدمان معمولی برای ساخت دیوار استفاده شده است یا خیر! توجه به این نکته نیز می تواند باعث ایجاد تغییر در ضرایب مورد نظر شود.
تفاوت آجر فشاری و آجر ماشینی
- همان گونه که در بالا گفته شد دلیل نام گذاری آجر فشاری، استفاده از دست در قالب گیری این نوع آجرها می باشد. اما می توان گفت که امروزه در بیش تر موارد این کار توسط ماشین آلات انجام می شود و ساخت هر دو آن ها به وسیله دستگاه قالب گیری و پرس صورت می گیرد.
- آجرهای فشاری که با نام آجرهای زبره نیز شناخته می شوند، دارای ظاهری یکدست و سطح زبری هستند. در مقابل نمونه های ماشینی دارای سوراخ بوده و سطح صاف تری دارند.
- مواد اولیه ساخت این دو محصول با یکدیگر متفاوت می باشد و همین امر سبب شده است که آجرهای ماشینی نسبت به آجر فشاری شکننده تر باشند.
- آجر ماشینی نسبت به نمونه های فشاری از قدرت چسبندگی کم تری به ملات برخوردار هستند. به همین خاطر از آن ها در ساخت طاق ضربی استفاده نمی شود.
- این دو آجر در وزن و اندازه با یکدیگر تفاوت هایی دارند. اندازه آجرهای فشاری معمولا ۲۰*۱۰*۵ و ۲۲*۱۱*۵ می باشد. آجرهای ماشینی نیز در ابعاد ۵.۵*۱۰*۲۲ ساخته می شوند و دارای سطوح صاف تری نسبت به انواع دستی می باشند.
- این دو محصول در نوع کاربرد نیز تفاوت هایی با یکدیگر دارند. همان گونه که در بالا نیز اشاره شد، آجرهای فشاری از طول عمر و مقاومت بالایی برخوردار بوده و از این رو برای ساخت دیوارهای باربر از آن ها استفاده می شود. این در حالی است که وجود سوراخ روی آجرهای ماشینی سبب می شود در هنگام استفاده ملات به داخل این سوراخ ها نفوذ کرده و استحکام بیش تری به همراه داشته باشد. وجود سوراخ بر روی آجرهای ماشینی امکان عبور دادن میلگرد از داخل آن را نیز آسان کرده و در استحکام هرچه بیش تر سازه تاثیر می گذارد.
- تفاوت دیگر این دو محصول در قیمت آن ها می باشد. قیمت آجرهای ماشینی به صورت تکی و قیمت آجرهای فشاری به صورت تنی محاسبه می شود. معمولا هر تن آجر فشاری شامل ۴۵۰ تا ۵۰۰ آجر می شود.
نکات پایانی
به طور کلی آجرهای فشاری نمونه ای از قدیمی ترین انواع مصالح ساختمانی شناخته می شوند که نسبت به گذشته استفاده زیادی از آن ها نمی شود اما با این حال هنوز در صنعت ساخت و ساز از آن ها استفاده شده و به طور کامل کنار گذاشته نشده اند. امروزه با تولید مصالح نوین و به منظور بالا بردن استانداردهای ساختمانی این گونه مصالح کم کم جایگاه خود را از دست داده اند و مصالح جدید جایگزین آن ها شده اند.
مقالات مشابه با این مقاله:
